Projekt Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia....2005 roku w sprawie komisji lekarskich oraz wynagradzania za udział w ich pracy
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia....2005 roku w sprawie komisji lekarskich oraz wynagradzania za udział w ich pracy
Na podstawie art. 26 ust. 3 oraz art.30 ust.3 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2004 r. Nr 241, poz. 2416 i Nr 277 poz.2742 oraz z 2005 r. Nr 180, poz.1496) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Powoływanie i działanie komisji lekarskich
§ 1. Wojewódzkie i powiatowe komisje lekarskie powołuje się w składzie określonym w rozporządzeniu, nie później niż na 30 dni przed rozpoczęciem poboru w poszczególnych województwach.
§ 2. Powiatowa komisja lekarska działa w terminie określonym w wojewódzkim planie poboru.
§ 3. 1. Przewodniczący powiatowej komisji lekarskiej zarządza działanie komisji po upływie terminu określonego w § 2, w celu zakończenia postępowania wszczętego w czasie poboru.
2. Przewodniczący powiatowej komisji lekarskiej może, w uzasadnionym wypadku, zarządzić działanie komisji po upływie terminu określonego w § 2, jeżeli zaistnieją okoliczności, o których mowa w art. 28 ust. 4 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.
3. W wypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, przewodniczący komisji może wezwać poborowego do zgłoszenia się przed komisją. Wzór wezwania określają przepisy regulujące sposób przygotowania i przeprowadzenia poboru.
§ 4. Przewodniczący wojewódzkiej komisji lekarskiej zarządza działanie komisji w terminach właściwych dla realizacji ich zadań. Przepis § 3 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
§ 5. 1. Powiatowa komisja lekarska działa, z zastrzeżeniem ust. 5, na obszarze powiatu (miasta na prawach powiatu).
2. Wojewoda określa siedziby powiatowych komisji lekarskich oraz terytorialny zasięg ich działania.
3. Przy określaniu siedzib komisji, o których mowa w ust. 2, uwzględnia się w szczególności:
1) możliwość zapewnienia odpowiednich warunków lokalowych;
2) połączenia komunikacyjne z sąsiednimi gminami i miastami, umożliwiające terminowy dojazd poborowych do komisji;
3) liczbę poborowych przewidzianych do zgłoszenia się przed komisją;
4) możliwość przeprowadzenia badań specjalistycznych.
4. Wojewoda, uwzględniając okoliczności, o których mowa w ust. 3, może powołać na obszarze powiatu więcej niż jedną powiatową komisję lekarską.
5. W wypadkach uzasadnionych okolicznościami, o których mowa w ust. 3, oraz względami ekonomicznymi wojewoda może powołać powiatową komisję lekarską na obszarze obejmującym dwa lub więcej powiatów.
§ 6. Posiedzenia powiatowej komisji lekarskiej powinny odbywać się w dniach określonych w wojewódzkim planie poboru, z zastrzeżeniem § 3 ust. 1 i 2.
Rozdział 2
Skład komisji lekarskich
§ 7. 1. W skład wojewódzkiej komisji lekarskiej wchodzi 3 lekarzy posiadających specjalizację II stopnia albo tytuł specjalisty w podstawowej dziedzinie medycyny (w tym chorób wewnętrznych i chirurgii ogólnej), spośród których wojewoda wyznacza przewodniczącego komisji, oraz sekretarz komisji.
2. W skład powiatowej komisji lekarskiej wchodzi 3 lekarzy (w tym chirurg i internista), spośród których wojewoda wyznacza przewodniczącego komisji, sekretarz komisji oraz 2 osoby średniego personelu medycznego.
§ 8. 1. Na sekretarza wojewódzkiej komisji lekarskiej powołuje się pracownika komórki organizacyjnej urzędu wojewódzkiego właściwej w sprawach poboru, a na sekretarza powiatowej komisji lekarskiej pracownika starostwa powiatowego (urzędu miasta na prawach powiatu) właściwego ze względu na siedzibę komisji.
2. W wypadku, o którym mowa w § 5 ust. 4, na sekretarza powiatowej komisji lekarskiej powołuje się pracownika urzędu gminy właściwego ze względu na siedzibę komisji.
§ 9. 1. Powołując komisję lekarską w składzie określonym w § 7 i 8, uwzględnia się jednocześnie osoby, które, w razie niemożności pełnienia funkcji przez przewodniczącego komisji, członków lub sekretarza komisji, pełnią te funkcje zastępczo.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do średniego personelu medycznego.
Rozdział 3
Tryb postępowania komisji lekarskich
§ 10. 1. Komisja lekarska określa zdolność poborowego do czynnej służby wojskowej na podstawie badania stanu jego zdrowia.
2. Komisja dokumentuje badanie stanu zdrowia poborowych w księdze orzeczeń lekarskich, w której odnotowuje się wyniki badania poborowego, wyniki badań specjalistycznych lub obserwacji szpitalnej poborowego oraz informacje, które wynikają z zaświadczeń lekarskich i innych dokumentów dotyczących stanu zdrowia, przedstawionych komisji przez poborowego.
3. Księgę orzeczeń lekarskich, o której mowa w ust. 2, dla potrzeb powiatowej komisji lekarskiej prowadzi średni personel medyczny, a dla potrzeb wojewódzkiej komisji lekarskiej - wyznaczony członek tej komisji.
§ 11. 1. Pracą komisji lekarskiej kieruje jej przewodniczący.
2. Do przewodniczącego komisji należy:
1) przewodniczenie posiedzeniom komisji;
2) organizowanie i nadzorowanie pracy członków komisji;
3) reprezentowanie komisji na zewnątrz;
4) podejmowanie decyzji o wyłączeniu członka komisji;
5) kierowanie do wojewody wniosków o odwołanie członka komisji;
6) zwalnianie z obowiązku osobistego zgłoszenia się poborowego przed komisją;
7) kierowanie poborowych na badania specjalistyczne lub obserwację szpitalną;
8) formułowanie propozycji dotyczących orzeczeń komisji;
9)składanie sprawozdań z działalności komisji.
3. Do lekarzy - członków komisji należy:
1) badanie stanu zdrowia poborowych;
2) występowanie, w uzasadnionych wypadkach, z wnioskami o skierowanie poborowych
na badania specjalistyczne, obserwację szpitalną lub na badania psychologiczne;
3) opiniowanie podań o zwolnienie z obowiązku osobistego zgłoszenia się poborowego przed komisją i przedstawianie opinii w tej sprawie przewodniczącemu komisji;
4) propagowanie oświaty zdrowotnej i honorowego krwiodawstwa wśród poborowych.
4. Do sekretarza komisji należy:
1) prowadzenie dokumentacji związanej z orzecznictwem komisji;
2) prowadzenie listy obecności osób biorących udział w pracach komisji;
3) przekazywanie orzeczeń komisji poborowym oraz właściwym wojskowym komendantom uzupełnień.
5. Do sekretarza powiatowej komisji lekarskiej należy ponadto dokonywanie wpisów na liście poborowych.
6. Do średniego personelu medycznego należy wykonywanie czynności, o których mowa w § 10 ust. 3, oraz pomoc medyczna, zgodnie z zadaniami określonymi przez przewodniczącego powiatowej komisji lekarskiej.
§ 12. 1. Badanie lekarskie poborowych odbywa się w obecności całego składu komisji lekarskiej. Sekretarz komisji oraz średni personel medyczny nie biorą udziału w głosowaniu przy orzekaniu o zdolności poborowych do czynnej służby wojskowej.
2. Komisja lekarska uwzględnia prośbę poborowego o przeprowadzenie badania tylko w obecności lekarzy.
3. Lekarze wchodzący w skład komisji, nie mogąc ustalić, po dokonaniu badań, stanu zdrowia poborowego i jego zdolności do służby wojskowej, występują do przewodniczącego komisji z wnioskiem o skierowanie poborowego do zakładu opieki zdrowotnej na nieodpłatne: badania specjalistyczne, obserwację szpitalną lub na badania psychologiczne.
4. Wzór karty skierowania na badania specjalistyczne (obserwację szpitalną) stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia.
5. W wypadku, o którym mowa w ust. 3, wydanie orzeczenia o stopniu zdolności poborowego do czynnej służby wojskowej może nastąpić, z uwzględnieniem wyników badań specjalistycznych lub obserwacji szpitalnej, w czasie ponownego stawienia się poborowego przed komisją.
§ 13. Wojewoda zleca zakładom opieki zdrowotnej przeprowadzanie badań specjalistycznych, obserwacji szpitalnej oraz badań psychologicznych poborowych na potrzeby wojewódzkiej i powiatowych komisji lekarskich.
§ 14. 1. Poborowi, o których mowa w art. 26 ust. 1c ustawy z dnia 21 listopada 1967r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, mogą występować z wnioskiem do komisji lekarskiej o zwolnienie z obowiązku osobistego stawienia się przed tą komisją. Do wniosku należy dołączyć wypis z treści orzeczenia stwierdzającego niezdolność lub niepełnosprawność, o którym mowa w powołanym wyżej przepisie.
2. We wniosku, o którym mowa w ust. 1, do celów ewidencji wojskowej należy podać:
1) nazwisko;
2) imię (imiona);
3) imię ojca;
4) miejsce urodzenia;
5) adres zamieszkania;
6) wykształcenie;
7) zawód;
8) serię i numer dowodu osobistego;
9) nazwę organu, który wydał dowód osobisty;
10) numer ewidencyjny PESEL poborowego.
§ 15. 1. Wojewódzkie i powiatowe komisje lekarskie orzekają większością głosów.
W razie równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego.
2. Orzeczenia komisji, o których mowa w ust. 1, podpisuje ich przewodniczący, członkowie komisji będący lekarzami oraz sekretarz.
§ 16. Orzeczenie wojewódzkiej komisji lekarskiej doręcza się poborowemu i wojskowemu komendantowi uzupełnień.
§ 17. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio do kobiet, które zostały poddane obowiązkowi stawienia się do poboru, z tym, że w czasie przeprowadzania poboru kobiet nie mogą być wzywani do stawienia się przed komisją lekarską mężczyźni.
§ 18. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się również do ochotników zgłaszających się do poboru, z tym, że niestawienie się ochotnika przed powiatową komisją lekarską jest traktowane jako rezygnacja z ubiegania się o ochotnicze odbycie zasadniczej służby wojskowej.
Rozdział 4
Sprawozdawczość komisji lekarskich
§ 19. 1. Przewodniczący powiatowej komisji lekarskiej przekazuje sprawozdania z wyników prac tej komisji przewodniczącemu wojewódzkiej komisji lekarskiej w terminie 14 dni od zakończenia poboru.
2. Wzór sprawozdania z wyników pracy komisji lekarskiej stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia.
§ 20. Przewodniczący wojewódzkiej komisji lekarskiej przesyła ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych zbiorcze sprawozdanie z terenu województwa według wzoru, o którym mowa w § 19 ust. 2, w terminie miesiąca od zakończenia poboru na terenie województwa.
Rozdział 5
Wynagradzanie za udział w pracach komisji lekarskich oraz średniego personelu medycznego
§ 211. Osobom wchodzącym w skład powiatowej lub wojewódzkiej komisji lekarskiej przysługuje wynagrodzenie obliczone jako iloczyn:
1) dla przewodniczącego komisji - kwoty 80 zł i liczby posiedzeń, którym przewodniczył;
2) dla lekarza - członka komisji oraz sekretarza tej komisji - kwoty 70 zł i liczby posiedzeń, w których uczestniczyli;
3)dla każdej osoby średniego personelu medycznego - kwoty 60 zł i liczby posiedzeń, w których uczestniczyła.
2. Wysokość wynagrodzenia każdej z osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3, za każdy dzień pracy nie może przekraczać 10 % przeciętnego wynagrodzenia ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.[1])) za kwartał poprzedzający wypłatę wynagrodzenia.
§ 22. Osoby wchodzące w skład powiatowej lub wojewódzkiej komisji lekarskiej, zamieszkałe i zatrudnione poza miejscowością, w której działa komisja, otrzymują diety i inne należności przysługujące pracownikom z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju, określone w odrębnych przepisach.
Rozdział 8
Przepisy końcowe
§ 23. Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 marca 2000 r. w sprawie komisji lekarskich i komisji poborowych oraz wynagradzania za udział w ich pracy (Dz.U. Nr 16, poz. 205 oraz z 2005 r. Nr 22, poz. 178).
§ 24. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Prezes Rady Ministrów
[1] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252, Nr 121, poz. 1264, Nr 191, poz. 1954, Nr 210, poz. 2135 i Nr 236, poz. 2355 oraz z 2005 r. Nr 167, poz. 1397 i Nr 169, poz. 1412 i 1421.
Uzasadnienie
Potrzeba wydania rozporządzenia wynika z konieczności dostosowania jego przepisów, szczegółowo regulujących funkcjonowanie komisji lekarskich do nowych rozwiązań prawnych wprowadzonych ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o służbie zastępczej (Dz.U. Nr 180,poz.1496), polegających na likwidacji komisji poborowych. Projektowane rozporządzenie zastąpi zdezaktualizowane przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 marca 2000 r. w sprawie komisji lekarskich i komisji poborowych oraz wynagradzania za udział w ich pracy (Dz.U. Nr 16, poz.205, z późn.zm).
Przy opracowywaniu niniejszego projektu wykorzystano w znacznej części te przepisy dotyczące komisji lekarskich, które sprawdziły się w praktyce.
Projektowane rozporządzenie jest wypełnieniem delegacji ustawowej zawartej w art.26 ust.3 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej - Dz.U. z 2004r. Nr 241, poz.2416, z późn.zm.), bowiem reguluje:
tryb powoływania oraz terminy urzędowania wojewódzkich i powiatowych komisji lekarskich, a także zasady postępowania komisji - Rozdział 1.
skład oraz tryb postępowania właściwy dla wojewódzkich i powiatowych komisji lekarskich, w tym podstawy kierowania poborowych na badania specjalistyczne lub obserwację szpitalną - Rozdział 2 i 3
zasady i stawki wynagradzania osób wchodzących w skład komisji lekarskich oraz zasady wynagradzania średniego personelu medycznego.
W Rozdziale 4 ujęto obowiązki powiatowych i wojewódzkich komisji lekarskich, dotyczące sprawozdawczości z działania tych komisji.
W zakresie współdziałania komisji lekarskich z wójtami (burmistrzami, prezydentami miast) starostami, projekt przewiduje udział pracowników administracji samorządowej w składach powiatowych komisji lekarskich, w których pełnią funkcje sekretarzy (§ 8), natomiast w zakresie współdziałania komisji z wojewodami - projekt określa bezpośrednio procedurę współdziałania w § 5, § 7, § 13.
Odstąpiono od zasady nadawania sprawozdawczości z poboru statusu tajemnicy służbowej. Uznano bowiem, że dane zawarte w sprawozdaniach (dotyczące populacji danego rocznika) są powszechnie dostępne publikacjach.
W projekcie rozporządzenia zaproponowano podwyższenie wynagrodzenia za udział w pracach komisji lekarskich o 10 zł - dla każdego z członków komisji oraz średniego personelu medycznego. Środki finansowe na ten cel uzyskano w wyniku likwidacji komisji poborowych co nastąpiło na mocy ustawy z dnia 29 lipca 2005r.o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP oraz o zmianie ustawy o służbie zastępczej (Dz.U. Nr 180, poz.1496). Zaoszczędzona w ten sposób, w skali kraju, kwota wynosi ok.1,3 mln zł. Dotychczasowe wynagrodzenie nie odpowiada ani prestiżowi zawodu lekarza, ani nie jest ekwiwalentne do wkładu pracy przy określaniu zdolności poborowych do czynnej służby wojskowej i stopnia odpowiedzialności za skutki z tym związane (w czasie poboru lekarz bada przeciętnie 35 poborowych każdego dnia, co oznacza, że za badanie 1 poborowego otrzymuje brutto 1,71 zł, przewodniczący - 2 zł brutto). Istotą orzecznictwa komisji lekarskich nie jest stwierdzenie stanu zdrowia poborowego jak ma to miejsce w typowym badaniu lekarskim. Lekarze muszą wykorzystać wiedzę medyczną, która pozwoli na rozstrzygnięcie o zdolności do służby wojskowej - zakwalifikowanie poborowego do odpowiedniej kategorii zdolności do służby wojskowej. Pozostawienie stawek na dotychczasowym poziomie spowoduje, że wojewodowie nie będą w stanie powołać składów osobowych powiatowych i wojewódzkich komisji lekarskich jak też składów zastępczych, co może doprowadzić do zdezorganizowania poboru. Jest również prawdopodobne, że pozostawienie dotychczasowych stawek wynagrodzeń będzie miało negatywny wpływ na jakość orzecznictwa komisji lekarskich w sprawach określania zdolności poborowych do czynnej służby wojskowej. Wydanie projektowanego rozporządzenia mi.in. podwyższającego stawki wynagrodzeń członków komisji przeprowadzających pobór, (które nadal pozostaną w granicach limitu określonego w art.30 ust.3 ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP), powinno częściowo złagodzić konflikty narastające z roku na rok przy powoływaniu składów powiatowych komisji lekarskich i usunąć poważne zagrożenie destabilizacją przygotowań do poboru.
Konieczność podwyższenia stawek wynagrodzenia osób wchodzących w skład komisji przeprowadzających pobór podnoszona jest od kilku lat w sprawozdawczości wojewódzkiej z poboru.
Zaproponowane stawki wynagrodzeń zostały poddane konsultacji wojewodów. Wszyscy wojewodowie podnosili konieczność podwyższenia wynagrodzeń dla członków komisji lekarskich w przeciwnym wypadku istnieje realne zagrożenie nie powołania składów komisji lekarskich i prawidłowe przeprowadzenie poboru. Z uzyskanych informacji wynika, że w większości budżetach wojewodów będzie istniała możliwość sfinansowania zaproponowanych stawek mimo, że w dalszym ciągu nie będą one adekwatne do odpowiedzialności i wkładu pracy lekarzy - członków komisji lekarskich.
Wojewodowie spotykają się coraz częściej z odmowami ze strony lekarzy ze względu na bardzo niskie - według stawek obowiązujących w rozporządzeniu - wynagrodzenie za tę pracę.
Ocena skutków projektowanych regulacji
Projektowane rozporządzenie nie zmieni w znaczący sposób dotychczasowego rozwiązania z zakresu obronności kraju.
Zakres projektowanego aktu normatywnego oddziaływuje na organy rządowe szczebla wojewódzkiego, organy samorządowe szczebla powiatu i gminy, a także na osoby podlegające obowiązkowi stawiennictwa do poboru.
Wejście w życie rozporządzenia po wejściu w życie ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP oraz o zmianie ustawy o służbie zastępczej nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych w budżecie państwa. Podwyższone stawki wynagrodzeń dla członków komisji lekarskich zostaną zrekompensowane kosztami likwidacji komisji poborowych. Koszty związane z działalnością komisji lekarskich obciąży budżet państwa w części jaka dysponują wojewodowie.
Poza powyższym proponowany projekt aktu normatywnego nie będzie oddziaływał na rynek pracy.
Rozporządzenie nie będzie oddziaływać na segmenty rynku bądź w jakikolwiek sposób zakłócać mechanizmów konkurencji w gospodarce. Nie będzie także w żadnym stopniu oddziaływać na segmenty funkcjonowania państwa, a co za tym idzie na podział terytorialny kraju. Sytuacja i rozwój regionalny nie są zależne od przedmiotowego projektu.
Nie dostrzega się potrzeby poddawania projektu konsultacjom społecznym, z uwagi na fakt, iż regulowana materia nie będzie miała istotnego wpływu na zmianę zasad postępowania podmiotów, na które oddziaływuje, a ponadto projekt ustawy o powszechnym obowiązku obrony zakładający likwidację komisji poborowych został pozytywnie zaopiniowane przez wojewodów i organy samorządu terytorialnego.
Projektowana regulacja nie wywoła dodatkowych skutków prawnych i nie naruszy wewnętrznej spójności systemu prawa.
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.